Αθήνα, 1-5-2015
Τις τελευταίες εβδομάδες η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας άνοιξε εκ νέου, μετά τις παρεμβάσεις Λοβέρδου το φθινόπωρο, το ζήτημα του εξεταστικού συστήματος: Λίγο πριν το Πάσχα δημοσιοποίησε προτάσεις που μας βρίσκουν αντιθέτους, καθώς αντί να λύνουν δημιουργούν περισσότερα προβλήματα στην εκπαίδευση και στους μαθητές. Οι αντιρρήσεις μας καταγράφονται αναλυτικά στις δημόσιες παρεμβάσεις μας:
της Ένωσης Πληροφορικών Ελλάδας (ΕΠΕ) - tinyurl.com/o7vu828
της Ένωσης Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) - tinyurl.com/ozxgyvk
του Συλλόγου Ελλήνων Κοινωνιολόγων (ΣΕΚ) - tinyurl.com/k7avwqg
Οι τρεις αυτές παρεμβάσεις εκκινούν από κοινές και αυτονόητες για όλους αρχές:
Τα μαθήματα κατεύθυνσης σε κάθε ομάδα προσανατολισμού πρέπει να συνδέονται ορθολογικά με τα επιστημονικά πεδία κάθε ομάδας. Στο σημείο αυτό εντοπίζεται η ανάγκη να εισαχθεί η Φυσική κατεύθυνσης στην ομάδα προσανατολισμού Οικονομίας και Πληροφορικής εφόσον είναι απαραίτητη για τα τμήματα Πληροφορικής και πολλά άλλα που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο πεδίο Οικονομίας και Πληροφορικής και να το διευρύνουν δίνοντας περισσότερες επιλογές στους μαθητές.
Δεδομένου ότι κάποια επιστημονικά πεδία είναι ιδιαίτερα διευρυμένα (όπως το Ανθρωπιστικό και το Θετικό) πρέπει να διασφαλιστεί ότι σε κάθε περίπτωση τα τέσσερα (κατ' ελάχιστον) εξεταζόμενα μαθήματα θα είναι κατάλληλα επιλεγμένα ώστε να εναρμονίζονται με τις ιδιαίτερες ανάγκες κάθε τμήματος ΑΕΙ όσον αφορά το εύρος και το βάθος των γνώσεων που θα έχουν οι πρωτοετείς φοιτητές τους. Σε αυτό το σημείο εντοπίζεται η ανάγκη να τεθούν διαζευτικά τα Λατινικά με την Κοινωνιολογία στις Ανθρωπιστικές Σπουδές και το ζεύγος Χημεία - Προγραμματισμός Η/Υ στις Θετικές Σπουδές. Ανάλογα, εφόσον εισέλθει η Φυσική στην 3η ομάδα προσανατολισμού, θα πρέπει να τεθεί εκεί η διάζευξη Αρχές Οικονομικής Θεωρίας - Φυσική ώστε να διακριθούν τα τμήματα Οικονομίας και Πληροφορικής αντίστοιχα.
Τα επιστημονικά πεδία που δέχονται υποψηφίους από όλες τις ομάδες προσανατολισμού πρέπει να έχουν σε κάθε περίπτωση κατ' ελάχιστον ένα εξεταζόμενο μάθημα κοινό για όλους τους προσανατολισμούς. Στο σημείο αυτό απαιτείται να ενταχθεί η Βιολογία κατεύθυνσης στην 1η και την 3η ομάδα προσανατολισμού ώστε να διασφαλιστεί η ζητούμενη ομοιομορφία όσον αφορά τις Παραϊατρικές Επιστήμες. Η αλλαγή αυτή ανοίγει τη δυνατότητα αντικατάσταση της Βιολογίας γενικής παιδείας με την Κοινωνιολογία, όπως ζητούν οι αρμόδιοι επιστήμονες. Στο νέο σύστημα για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, που ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες το υπουργείο παιδείας, η Κοινωνιολογία περιθωριοποιείται και υποβαθμίζεται, αφού ούτε εξεταζόμενο μάθημα θα είναι στην κατεύθυνση των ανθρωπιστικών σπουδών αλλά ταυτόχρονα χάνει την θέση της ως μάθημα γενικής παιδείας, περιοριζόμενη, ως μάθημα διδασκόμενο αλλά όχι εξεταζόμενο, σε δύο μόνο ομάδες προσανατολισμού, την Ανθρωπιστική και την ομάδα προσανατολισμού Οικονομίας και Πληροφορικής.
Με βάση τις παραπάνω αρχές, διαμορφώθηκε μία κοινή πρόταση η οποία βελτιώνει αισθητά το αρχικό σχέδιο του Υπουργείου και διασφαλίζει ότι:
Στην 3η ομάδα προσανατολισμού και στο πεδίο Επιστήμες Οικονομίας και Πληροφορικής μπορούν να ενταχθούν όλα τα τμήματα Πληροφορικής και όχι μόνο εκείνα που ανήκουν σε οικονομικές σχολές ή πανεπιστήμια. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να αντικατασταθεί η Ιστορία κατεύθυνσης (μάθημα όχι αναγκαίο για όσους επιλέγουν να σπουδάσουν σε τμήματα Οικονομίας ή Πληροφορικής) με το μάθημα της Φυσικής, απαραίτητο για όλα τα τμήματα Πληροφορικής αφού συνδέεται με το φυσικό υπόστρωμα των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών καθώς και με πληθώρα εφαρμογών ιδίως στις Τηλεπικοινωνίες, και τα σύγχρονα ψηφιακά μέσα. Να σημειωθεί εδώ ότι ήδη υπάρχει μάθημα Ιστορίας γενικής παιδείας που το διδάσκονται όλοι οι μαθητές και, αν το Υπουργείο επιμείνει, οδηγούμαστε στην υπερβολή να διδάσκονται οι αυριανοί Πληροφορικοί δύο μαθήματα Ιστορίας με συνολικό άθροισμα 5 ωρών εβδομαδιαίως και ούτε μία ώρα Φυσικής!
Στη 2η ομάδα προσανατολισμού οι υποψήφιοι για τα τμήματα Πληροφορικής και των συναφών Επιστημών θα εξετάζονται στο μάθημα του προγραμματισμού Η/Υ και όχι στο μάθημα της Χημείας το οποίο είναι μηδαμινής σημασίας για έναν αυριανό Πληροφορικό.
Στην 3η ομάδα προσανατολισμού μπορούν να ενταχθούν και τα τμήματα Κοινωνικών Επιστημών ώστε να διευρυνθούν οι επιλογές των μαθητών και να εξετάζονται οι υποψήφιοι στο μάθημα της Κοινωνιολογίας. Ανάλογα, να εξετάζονται στο ίδιο μάθημα και στην 1η ομάδα αντί του μαθήματος των Λατινικών και στο μάθημα των Μαθηματικών γενικής παιδείας, όπως ήδη προβλέπει και το σχέδιο του Υπουργείου για τις Επιστήμες Εκπαίδευσης,
Οι ενδιαφερόμενοι να δηλώσουν τμήματα Παραϊατρικών Επιστημών στην 1η και 3η ομάδα θα εξετάζονται στο μάθημα της Βιολογίας κατεύθυνσης και όχι στο λιγότερο εστιασμένο μάθημα της Βιολογίας γενικής παιδείας. Επιπλέον οι μαθητές της 2ης ομάδας προσανατολισμού αντί να διδάσκονται δύο διαφορετικά μαθήματα Βιολογίας συνολικού αθροίσματος 5 ωρών, θα μπορούν να διδάσκονται μόνο τη Βιολογία κατεύθυνσης. Στη θέση της Βιολογίας γενικής παιδείας θα διδάσκονται το μάθημα της Κοινωνιολογίας που τους είναι πολλαπλώς χρήσιμο προκειμένου να καταστούν ικανοί, ως πολίτες και αυριανοί επιστήμονες, να κατανοούν το πολύπλοκο κοινωνικό περιβάλλον και τους τρόπους μετασχηματισμού του.
Οι μαθητές που θα ακολουθήσουν τη 2η ομάδα προσανατολισμού θα έχουν ακόμη πιο διευρυμένο φάσμα επιλογών καθώς διευρύνεται το πεδίο των Επιστημών Εκπαίδευσης με την ένταξη σε αυτό και των Κοινωνικών Επιστημών.
Ειδικότερα, οι προτεινόμενες αλλαγές που επιφέρουν τις ανωτέρω βελτιώσεις, χωρίς να αναστατώνουν τους μαθητές και το εκπαιδευτικό σύστημα, είναι οι εξής:
Η αντικατάσταση του μαθήματος της Βιολογίας γενικής παιδείας με το μάθημα της Κοινωνιολογίας και η συμπερίληψη της Βιολογίας κατεύθυνσης στην 1η και 3η ομάδα προσανατολισμού.
Η αντικατάσταση της Ιστορίας κατεύθυνσης με το μάθημα της Φυσικής κατεύθυνσης στην 3η ομάδα προσανατολισμού.
Η διεύρυνση του επιστημονικού πεδίου Επιστήμες Εκπαίδευσης με τα τμήματα των Κοινωνικών Επιστημών και η μετονομασία του σε Παιδαγωγικές και Κοινωνικές Επιστήμες.
Η δυνατότητα των τμημάτων ΑΕΙ και των μαθητών να επιλέξουν το τρίτο εξεταζόμενο μάθημα προσανατολισμού μεταξύ Λατινικών ή Κοινωνιολογίας στην 1η ομάδα, μεταξύ Χημείας ή Προγραμματισμού Η/Υ στην 2η ομάδα και μεταξύ Αρχών Οικονομικής Θεωρίας ή Φυσικής στην 3η ομάδα.
Το διάγραμμα παρουσιάζει συνοπτικά τις βελτιώσεις που επέρχονται στα εξεταζόμενα μαθήματα ανά ομάδα προσανατολισμού και επιστημονικό πεδίο με την πρότασή μας.
Για τις Επιστημονικές Ενώσεις
Ένωση Ελλήνων Φυσικών, Ένωση Πληροφοικών Ελλάδας, Σύλλογος Ελλήνων Κοινωνιολόγων
