Με πρωτοβουλία του Τμήματος Πληροφορικής του Α.Π.Θ. αναρτήθηκε στη σελίδα της διαβούλευσης για τη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το παρακάτω κείμενο που αναφέρεται στη διδασκαλία της Πληροφορικής στο Γενικό Λύκειο. Το κείμενο ακολουθείται από τις υπογραφές Καθηγητών Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
Ανοικτή Επιστολή προς τον Υπουργό Παιδείας & Θρησκευμάτων κ. Κ. Αρβανιτόπουλο
Θέμα: Η Πληροφορική στο Γενικό Λύκειο
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Στόχος της επιστολής μας είναι να συμβάλει στη διαβούλευση σχετικά με το υπό ψήφιση Σχέδιο Νόμου για την αναδιάρθρωση της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και ειδικότερα να συνεισφέρει στον προβληματισμό για τη θέση και τη διδασκαλία της Πληροφορικής.
Αντιλαμβανόμαστε ότι σύμφωνα με τον αρχικό σας σχεδιασμό υποβαθμίζεται χαρακτηριστικά η διδασκαλία της Πληροφορικής ως γνωστικού αντικειμένου στο Γενικό Λύκειο, ενώ οι μαθητές που ενδιαφέρονται να εισαχθούν σε Τμήματα Πληροφορικής και Τμήματα Πολυτεχνείου (όπως Ηλεκτρολόγων Μηχανικών & Μηχανικών Η/Υ κλπ.) θα διδάσκονται και θα εξετάζονται Πανελλαδικά στη Χημεία (!). Οι ρυθμίσεις αυτές μας βρίσκουν σαφώς αντίθετους και στη συνέχεια τεκμηριώνουμε τη θέση μας, ενώ καταθέτουμε και προτάσεις για τη διδασκαλία της Πληροφορικής στο νέο Γενικό Λύκειο.
Κύριε Υπουργέ, ο αρχικός σας σχεδιασμός δεν λαμβάνει υπόψην την καλλιέργεια της υπολογιστικής/αλγοριθμικής σκέψης των μαθητών όπως, κάνουν σήμερα τα εκπαιδευτικά συστήματα τεχνολογικά ανεπτυγμένων χωρών. Σε χώρες όπως Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, ΗΠΑ κ.ά. το εκπαιδευτικό σύστημα καλλιεργεί την υπολογιστική/αλγοριθμική σκέψη στους μαθητές της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης προετοιμάζοντάς τους για την τεχνολογική κατεύθυνση σπουδών που επιθυμούν να ακολουθήσουν (σχετικές πηγές στο τέλος του κειμένου). Η ανάπτυξη δεξιοτήτων υπολογιστικής/αλγοριθμικής σκέψης δεν συνιστά απλά μια πρόσθετη εξειδίκευση αλλά μια ιδιαίτερη πτυχή της ανθρώπινης νοημοσύνης, που αναπτύσσεται σήμερα ισχυρά, καθώς αποτελεί τη βάση για «εφαρμογή της γνώσης και επίλυση προβλημάτων, την καλλιέργεια της ικανότητας του ατόμου για κριτική προσέγγιση και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών πληροφορίας και επικοινωνιών και την καλλιέργεια δεξιοτήτων που θα διευκολύνουν την πρόσβαση των μαθητών στην αγορά εργασίας», όπως φιλοδοξεί να πετύχει το νέο Γενικό Λύκειο σύμφωνα με το υπό ψήφιση ν/σ. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να λάβετε υπόψην σας ότι στα σύγχρονα προγράμματα σπουδών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παγκοσμίως, η ψηφιακή τεχνολογία («Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών» ή αλλιώς ΤΠΕ) χρησιμοποιείται ως μέσο υποστήριξης της διδασκαλίας όλων των μαθημάτων του προγράμματος στο πλαίσιο καινοτόμων διδακτικών μεθόδων (σχετικές πηγές στο τέλος του κειμένου). Όλα αυτά χωρίς να γίνει καμία αναφορά σε έναν προηγμένο Πληροφορικό Γραμματισμό και τις ποικίλες διαστάσεις του, ο οποίος σχετίζεται όχι μόνο με δεξιότητες της καθημερινότητας, αλλά και με πιο εξειδικευμένες όψεις του σημερινού ψηφιακού οικοσυστήματος στο οποίο ζούμε, όπως η ασφαλής πλοήγηση, η ανάπτυξη ιδιαίτερων ικανοτήτων αναζήτησης και εκμετάλλευσης πληροφοριών, η βελτίωση γενικά της θέσης του ατόμου στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία. Η Πληροφορική, εκτός από Επιστήμη και νοητική δεξιότητα, αποτελεί, μεταξύ άλλων, το βασικό κορμό πολλών σύγχρονων κοινωνικών πρακτικών, γνώσεων και ικανοτήτων απαραίτητων στο σύγχρονο πολίτη, οι οποίες και διδάξιμες είναι και φυσικά διδακτέες.
Συμπερασματικά, η εγκατάλειψη της διδασκαλίας μαθημάτων Πληροφορικής στο Γενικό Λύκειο δεν συνάδει με την σύγχρονη τάση παγκόσμια για καλλιέργεια δεξιοτήτων υπολογιστικής/αλγοριθμικής σκέψης στη Δευτεροβάθμια εκπαίδευση ενώ αποτελεί οπισθοδρόμηση σε εποχές όπου δεν ήταν κατανοητός ο ρόλος της Πληροφορικής (και των ψηφιακών τεχνολογιών γενικότερα) στην τεχνολογική ανάπτυξη μιας χώρας. Ακόμη, η προετοιμασία των μαθητών που επιλέγουν τεχνολογικού προσανατολισμού σπουδές (όπως σε Τμήματα Πληροφορικής, Πολυτεχνείου, κλπ.) στη Χημεία (!) αποτελεί παρανόηση του είδους της εκπαίδευσης που παρέχουν τα Τμήματα αυτά και των προαπαιτούμενων γνώσεων των μαθητών. Τέλος, δεν πρέπει να εγκαταλειφθεί η σημαντική προσπάθεια να αξιοποιούνται οι ψηφιακές τεχνολογίες ως εργαλεία καινοτόμου διδασκαλίας όλων των μαθημάτων.
Θεωρώντας πως κατανοείτε την παράλειψη που χαρακτηρίζει τον αρχικό σχεδιασμό όσον αφορά την Πληροφορική, παραθέτουμε στη συνέχεια συγκεκριμένες προτάσεις για τη διδασκαλία μαθημάτων Πληροφορικής στο Γενικό Λύκειο:
(α) Α΄ Τάξη: διδάσκεται το μάθημα «Εφαρμογές Πληροφορικής» (3 ώρες/εβδ., υποχρεωτικό).
Στόχος του μαθήματος πρέπει να είναι η εξοικείωση όλων των μαθητών και ικανότητα χρήσης σύγχρονων εργαλείων/υπηρεσιών λογισμικού που αποτελούν διαδεδομένα ψηφιακά εργαλεία/υπηρεσίες στον επαγγελματικό χώρο αλλά και την καθημερινότητα του πολίτη. Το μάθημα αναπτύσσει συνέργειες με το μάθημα «Ερευνητική Εργασία» (project) καθώς οι γνώσεις των μαθητών για τα τεχνολογικά εργαλεία αναμένεται να αξιοποιηθούν στην ανάπτυξη και παρουσίαση της εργασίας-project. Το μάθημα επίσης μπορεί να συνδυαστεί και με τελικές εξετάσεις πιστοποίησης ώστε οι μαθητές να αποκτούν ένα πρώτο πιστοποιητικό ικανοτήτων χρήσης τεχνολογικών εργαλείων ήδη από την Α τάξη του Γ.Λ.
(β) Β΄ Τάξη: διδάσκεται το μάθημα «Αρχές Επιστήμης Υπολογιστών» (2 ώρες/εβδ.).
Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις αρχές της επιστήμης υπολογιστών που αποτελούν θεμέλιο για τη σχεδίαση σύγχρονων ψηφιακών τεχνολογιών. Το μάθημα διδάσκεται στην ομάδα προσανατολισμού Θετικών Σπουδών.
(γ) Γ΄ Τάξη: διδάσκεται το μάθημα «Αλγοριθμική» (6 ώρες/εβδ.).
Το μάθημα αποτελεί βελτίωση και επέκταση του μαθήματος «Ανάπτυξη Εφαρμογών σε Προγραμματιστικό Περιβάλλον» που υπήρχε ως τώρα στην Τεχνολογική κατεύθυνση του Γ.Λ. Στόχος του μαθήματος είναι η εισαγωγή στις αρχές της υπολογιστικής/αλγοριθμικής σκέψης και του δομημένου προγραμματισμού. Το μάθημα διδάσκεται στην ομάδα προσανατολισμού Θετικών Σπουδών και προσφέρεται εναλλακτικά με το μάθημα της Χημείας. Έτσι οι μαθητές που κατευθύνονται σε Σχολές των Επιστημών ζωής μπορούν να παρακολουθούν «Χημεία» ενώ οι μαθητές που επιλέγουν Τεχνολογικού χαρακτήρα σπουδές (Τμήματα Πληροφορικής, Πολυτεχνείου, κλπ.) παρακολουθούν «Αλγοριθμική».
(δ) Πανελλαδικές εξετάσεις: για την εισαγωγή τους στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση οι μαθητές που επιλέγουν τεχνολογικού προσανατολισμού σπουδές εξετάζονται στο μάθημα «Αλγοριθμική» (αντί για «Χημεία»).
(ε) Επαγγελματικό Λύκειο: καθώς οι απόφοιτοι του δευτεροβάθμιου κύκλου σπουδών, έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε πανελλαδικές εξετάσεις για εισαγωγή στα Πανεπιστήμια και στα Τ.Ε.Ι., θεωρούμε ότι θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για διδασκαλία των παραπάνω προτεινόμενων μαθημάτων Πληροφορικής καθώς και εξέταση πανελλαδικά στην «Αλγοριθμική» για τους αποφοίτους αυτούς που θέλουν να εισαχθούν σε τεχνολογικού προσανατολισμού Πανεπιστημιακά Τμήματα.
Κύριε Υπουργέ, οι Πανεπιστημιακοί δάσκαλοι που θεραπεύουμε την Πληροφορική και ενδιαφερόμαστε για την τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας, είμαστε στη διάθεσή σας για την τελική διαμόρφωση των λεπτομερειών του νέου προγράμματος σπουδών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, που θα συνάδει με τις σύγχρονες παιδαγωγικές αντιλήψεις για τη σημασία και το ρόλο που έχει η Πληροφορική στην εκπαίδευση.
Με τιμή,
Όλες οι υπογραφές του κειμένου εμφανίζονται στον παρακάτω σύνδεσμο http://www.ipetitions.com/petition/informatics/signatures
