Στις 15/9/2015 ο Andreas Schleicher, διευθυντής του τομέα Παιδείας στον ΟΟΣΑ, δημοσίευσε στον ιστότοπο του δικτύου BBC ένα άρθρο με τίτλο: "School technology struggles to make an impact", όπου υποστήριξε την άποψη ότι η χρήση νέων τεχνολογιών στις τάξεις διδασκαλίας και στην εκπαίδευση γενικότερα ότι μόνο δεν βοηθά, αλλά ίσως έχει αρνητική επίδραση τις επιδόσεις των μαθητών.

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ - Επιστολή της ΕΠΕ σχετικά με μελέτη του ΟΟΣΑ για τα αποτελέσματα χρήσης Η/Υ στη διδασκαλία

Αθήνα, 15-1-2016

Στις 15/9/2015 ο Andreas Schleicher, διευθυντής του τομέα Παιδείας στον ΟΟΣΑ, δημοσίευσε στον ιστότοπο του δικτύου BBC ένα άρθρο με τίτλο: "School technology struggles to make an impact"¹, όπου υποστήριξε την άποψη ότι η χρήση νέων τεχνολογιών στις τάξεις διδασκαλίας και στην εκπαίδευση γενικότερα ότι μόνο δεν βοηθά, αλλά ίσως έχει αρνητική επίδραση τις επιδόσεις των μαθητών.

Συγκεκριμένα, ο συγγραφέας αναφέρει:

"...But students who use computers very frequently at school do a lot worse in most learning outcomes, even after accounting for social background and student demographics... One interpretation is that building deep, conceptual understanding and higher-order thinking requires intensive teacher-student interactions, and technology sometimes distracts from this valuable human engagement..."

Σε συνοδευτικό άρθρο που δημοσιεύτηκε στο BBC την ίδια μέρα με τίτλο: "Computers 'do not improve' pupil results, says OECD"² αναφέρεται επίσης:

"...The think tank says frequent use of computers in schools is more likely to be associated with lower results... (Andreas Schleicher says) 'Those students who use tablets and computers very often tend to do worse than those who use them moderately'..."

Η μελέτη του ΟΟΣΑ βασίζεται σχεδόν αποκλειστικά στα αποτελέσματα κατάταξης των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων κατά το σύστημα PISA³ που χρησιμοποιεί η οργανισμός για να αξιολογεί τις εκπαιδευτικές δομές των χωρών παγκοσμίως. Τα συγκεκριμένα ευρήματα δείχνουν να είναι αντίθετα με κάθε άλλη έρευνα που έχει γίνει ως σήμερα σχετικά με τον αντίκτυπο της χρήσης Η/Υ στην εκπαιδευτική διαδικασία και ιδιαίτερα όταν αυτή συνδυάζεται με την ανάπτυξη της αναλυτικής σκέψης μέσω εκμάθησης βασικών αρχών προγραμματισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ρεπορτάζ του BBC⁴ ο διευθυντής ενός Δημοτικού σχολείου στη Μ. Βρετανία απαντά πως:

"...We are preparing our children for jobs that do not yet exist. We are training them to use technology that hasn't been invented yet. So how can you possibly divorse technology from industry, from teaching and learning? "When people say too much money is being spent on technology in school, my response is: 'Nonsense'..."

Η μελέτη του ΟΟΣΑ έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την κατεύθυνση της ΕΕ προς μια ολοκληρωμένη Ψηφιακή Στρατηγική ("Digital Agenda")⁵ και την ανάγκη ενσωμάτωσης των βασικών δεξιοτήτων χρήσης των νέων τεχνολογιών νωρίς μέσα στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στις 15/12/2015 δημοσιεύτηκε από την Επιτροπή Απασχόλησης & Κοινωνικών Υποθέσεων πρόταση ψηφίσματος⁶ στο οποίο αναφέρεται χαρακτηριστικά:

"...Encourages the Member States to urgently incorporate new technologies in the learning process, and to intensify and improve ICT and digital skills training at all levels and in all types of education and training, including for teaching staff, in order to provide more digitally aligned degrees and curricula and to motivate young people to study ICT and pursue related careers; stresses the need to build a better technological base in schools and universities and to provide the necessary infrastructure; underlines, furthermore, in this regard, the importance of open educational resources (OERs), which ensure access to education for all and enhance employability by supporting the lifelong learning process; recalls the need to encourage girls and young women to pursue ICT studies...

...Stresses that literacy in ICT should become an integral part of the educational process, being integrated into the curriculum at all levels of studies; emphasises that equipping young people with ICT skills benefits both their work life and their private life by providing them with the technical skills, confidence and flexibility they need to adapt over the course of their lifetime;...

...Highlights the importance of teaching and learning general basic skills such as ICT, maths, critical thinking, foreign languages, mobility etc., which will enable young people to easily adapt to the changing social and economic environment;..."

Αντίστοιχες πολιτικές κατευθύνσεις υπάρχουν και στις ΗΠΑ, όπου πρόσφατα ανακοινώθηκε η πρωτοβουλία K12CS.org⁷. Συγκεκριμένα, διεθνείς επιστημονικοί-επαγγελματικοί οργανισμοί Πληροφορικής (π.χ. ACM), καθώς και μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες Πληροφορικής παγκοσμίως (π.χ. Google, Microsoft, Apple), συνεργάζονται με την κυβέρνηση με σκοπό να δημιουργηθεί ένα νέο σύγχρονο πλαίσιο Πληροφορικής Παιδείας σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένης και της αντίστοιχης Α'-βάθμιας. Μάλιστα στην ετήσια ομιλία του για την "Κατάσταση του Έθνους" ("State of the Union" speech)⁸ στις 12/1/2016, ο πρόεδρος Μπ. Ομπάμα αναφέρθηκε στο θέμα λέγοντας χαρακτηριστικά:

"...In the coming years, we should build on that progress, by providing Pre-K for all, offering every student the hands-on computer science and math classes that make them job-ready on day one, and we should recruit and support more great teachers for our kids..."

Με βάση τα παραπάνω, η ΕΠΕ απέστειλε επιστολή σε επιφανείς ακαδημαϊκούς, επιστήμονες και καθηγητές Πανεπιστημίων σε τομείς Τεχνολογιών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών (ΤΠΕ), ζητώντας τους να πάρουν δημόσια θέση απέναντι στις συγκεκριμένες θέσεις του ΟΟΣΑ, οι οποίες είναι όχι μόνο στατιστικά επισφαλείς αλλά και αντικειμενικά εκτός πραγματικότητας.

Η ΕΠΕ συνεχίζει να τονίζει τις πάγιες θέσεις της για την ανάγκη αναβάθμισης της Πληροφορικής στην Παιδεία, όχι μόνο ως ξεχωριστό αντικείμενο διδασκαλίας αλλά κυρίως ως υπόβαθρο για ένα νέο εκπαιδευτικό σύστημα, εστιασμένο στην ανάπτυξη δημιουργικής και αναλυτική σκέψης, ενίσχυση των γνωστικών διαδικασιών εκμάθησης και προετοιμασίας των νέων στο περιβάλλον που θα βρεθούν σε όλα τα επόμενα στάδια της ζωής τους.

Παρακάτω επισυνάπτεται η πλήρης επιστολή με τις αναλυτικές θέσεις και σχόλια, όπως απεστάλη στον Seymour Papert (MIT). Παρόμοιες επιστολές στάλθηκαν στον Ιωσήφ Σηφάκη (EPFL/VERIMAG), Alan Kay (VRI/UCLA/MIT), κ.ά.