Δελτίο Τύπου - Ελευθερώστε επιτέλους την Πληροφορική
Αθήνα, 03-11-2023
Τον τελευταίο καιρό διαβάζουμε στα ΜΜΕ δηλώσεις του Υπουργού Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, σύμφωνα με τις οποίες απαιτείται «επανακατάρτιση του πλήθους των εκπαιδευτικών σε θέματα πληροφορικής, με προτεραιότητα στους έχοντες σχετικές βάσεις, όπως μαθηματικοί και φυσικοί, η επανεκπαίδευση των οποίων μπορεί να καλύψει τα κενά των ειδικών σε θέματα πληροφορικής. Για τον σκοπό αυτόν και τη δημιουργία σχετικών προγραμμάτων επανακατάρτισης ο Κυριάκος Πιερρακάκης βρίσκεται σε στενή επαφή και συνεννόηση με τον υπουργό Εργασίας Άδωνι Γεωργιάδη» (https://tinyurl.com/yfxz98yd).
Ταυτόχρονα, υπάρχουν δημοσιεύματα που αναφέρονται στην ύπαρξη σημαντικών κονδυλίων της τάξεως των 57εκ. ευρώ, τα οποία θα χρηματοδοτήσουν την αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων των νέων στρατεύσιμων (https://tinyurl.com/42drwsad). Επιπλέον, τα κυρίαρχα ΜΜΕ φιλοξενούν συχνότατα άρθρα που αναφέρονται σε «σημαντικές ελλείψεις» Πληροφορικών και ιδίως Προγραμματιστών από την αγορά εργασίας, παρόλο που είναι δεκάδες τα σχετικά Τμήματα ΑΕΙ στην Ελλάδα. Απ’ την άλλη, κι ενώ πολλοί συνάδελφοι Πληροφορικοί εγκαταλείπουν τη χώρα προς αναζήτηση αξιοπρεπών θέσεων εργασίας στο εξωτερικό, οι εργοδότες προσπαθούν -υποτίθεται- να καλύψουν τις κενές θέσεις Πληροφορικής με οποιονδήποτε έχει παρακολουθήσει κάποια επιμόρφωση λίγων εβδομάδων σε κάποιο ΚΕΚ ή έχει «πιστοποιηθεί» ως “Προγραμματιστής” από ένα απ’ τα λεγόμενα Coding Bootcamps (https://www.epe.org.gr/ola-ta-arthra/epistoli-sto-opa-schetika-me-tin-protoboylia-coding-bootcamp).
Και όλα αυτά ενώ δεν έχει περάσει πολύς καιρός από το περιβόητο σκάνδαλο με τα vouchers τηλε-κατάρτισης που έχει μείνει γνωστό ως «υπόθεση σκοϊλ ελικίκου» (https://www.epe.org.gr/ola-ta-arthra/vouchers-tile-katartisis-kai-stis-tpe-gia-epistimones-mia-palia-chainoysa-pligi). Πραγματικά αναρωτιόμαστε: Ως πότε θα ταλαιπωρείται η επιστήμη που θεραπεύουμε εξαιτίας της αλόγιστης κερδοσκοπίας των τόσων εμπόρων πιστοποιητικών που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας; Είναι δε απροσδόκητο -ακόμη και για εμάς- το ότι αναγκαζόμαστε να μιλάμε σήμερα για πράγματα που καταγγέλλαμε απ’ το μακρινό πλέον 2001 (https://www.epe.org.gr/ola-ta-arthra/emporio-pistopoiitikon-pliroforikis-choris-antikrisma).
Διανύουμε την 3η δεκαετία του 21ου αιώνα και στην Ελλάδα οι Τεχνολογίες Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αποκαλούνται ακόμη ως “νέες τεχνολογίες”, ενώ η συντριπτική πλειοψηφία του πολιτικού προσωπικού εξακολουθεί να θεωρεί ως τέτοιες την … επεξεργασία κειμένου, τις τεχνολογίες Web 2.0, την τηλεδιάσκεψη κλπ. Θα λέγαμε δε, χωρίς να υπερβάλουμε καθόλου, ότι μια απ’ τις έννοιες που έχουν πραγματικά βιασθεί είναι αυτή της καινοτομίας. “Καινοτομία” το να παρουσιάζεις ψηφιακές “διαφάνειες” με βιντεοπροβολέα στη σχολική τάξη. “Καινοτομία” το να χρησιμοποιείς πανάκριβα laptops με αναδιπλούμενες οθόνες (foldable AMOLED© οθόνες) για να τρέχεις το VLC. “Καινοτομία” να έχεις δημιουργήσει την παρουσίασή σου στο Prezi και όχι με προϊόντα … “του συρμού”, όπως αυτά της Microsoft ή της Κοινότητας (Openoffice, Libreoffice κλπ).
Χειρότερα: Ήταν μάλλον αναμενόμενο για τη χώρα όπου στρατιωτικοί και πυροσβέστες -λες και οι τελευταίοι μας περισσεύουν- υποχρεώνονται να συμπληρώνουν κενά στο προσωπικό του ΕΚΑΒ· ότι δεν θ’ αργούσε η μέρα που, κυριολεκτικά οποιοσδήποτε, θα “μπορούσε” να συμπληρώσει τις ελλείψεις σε Πληροφορικούς. Ελλείψεις μάλιστα που μέχρι πρότινος ήταν το ανάποδο. Ήτοι πλεονάσματα! Ενδεικτικά: https://is.gd/FYSvkO και https://is.gd/inu07h Κάτι που άλλωστε το είχαμε ζήσει απ’ την εποχή κατά την οποία Θεολόγοι, Γυμναστές, Ιχθυολόγοι κλπ, προηγούνταν επί των Πληροφορικών σε θέσεις διορισμού στη Δευτεροβάθμια Εκπ/ση (ως καθηγητές Πληροφορικής φυσικά). Ενδεικτικό είναι το παρακάτω άρθρο από την εφημερίδα “Βραδυνή” της 23-02-1998.
Κι αναρωτιόμαστε: Μα πόσο ακόμη θα πρέπει να τα υπενθυμίζουμε αυτά; Εν ολίγοις, τι ακριβώς είχε στο νου του ο κος Πιερρακάκης όταν έλεγε ότι θα δοθεί (το επαναλαμβάνουμε) : “[...] προτεραιότητα στους έχοντες σχετικές βάσεις, όπως μαθηματικοί και φυσικοί, η επανεκπαίδευση των οποίων μπορεί να καλύψει τα κενά των ειδικών σε θέματα πληροφορικής” ; Μας είπε δηλαδή πως τα τελευταία 25 χρόνια: (1998-2023, τέταρτο ενός αιώνα), αυτό που άλλαξε στην Ελλάδα είναι ότι π.χ. οι Θεολόγοι, Γεωλόγοι κλπ. αντικαταστάθηκαν από αποφοίτους του (παλιού;) Φυσικομαθηματικού Τμήματος;
Ας (ξανα)δούμε όμως τι γίνεται στην Επαγγελματική/Επιχειρηματική “κονίστρα”: Σήμερα, οι box-movers του ΣΕΠΕ διαχειρίζονται σχεδόν το σύνολο των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης (δισεκατομμύρια δηλαδή) και μιλούν κατ’ αποκλειστικότητα με τα αρμόδια Υπουργεία. Έτσι, ως χώρα εξακολουθούμε να αγοράζουμε ακριβά άδειες κλειστού (ιδιοταγούς) λογισμικού. Επιπλέον οι εταιρείες ΤΠΕ -που εκπροσωπεί ο ΣΕΠΕ- δεν έχουν την παραμικρή υποχρέωση απασχόλησης πτυχιούχων Πληροφορικών. Την ίδια στιγμή, συμβάσεις δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ υπογράφονται σιωπηρά σχεδόν κάθε εβδομάδα: Απ’ την ψηφιοποίηση του "φακέλου ασθενούς" ως τις περιβόητες νέες ψηφιακές ταυτότητες· χωρίς να φαίνεται ότι ενοχλείται κάποιος. Για τις τελευταίες, έχει συμβεί το πρωτοφανές (απ’ το 2019): Οι προδιαγραφές του σχετικού διαγωνισμού ήταν απόρρητες και ο διαγωνισμός κλειστός! Δυστυχώς τα λέγαμε από τότε (28/7/2019, 18/2/2020): https://tinyurl.com/2jbdufs4, αλλά προφανώς δεν είμαστε ο ΣΕΠΕ για να εισακουστούμε.
Φαίνεται πως η επιχειρηματικότητα στην Πληροφορική εξαντλείται στην -άνευ νοήματος- κατάρτιση διαφόρων κοινωνικών ομάδων σε δεξιότητες που μάλλον δεν θα χρειαστούν ποτέ (π.χ. Μαθήματα VHDL σε ανέργους με οποιεσδήποτε σπουδές, CAD για αγρότες κ.α.). Έχουν εμπνευστεί ακόμα και επιμόρφωση στρατευσίμων (https://t.ly/k12i_), δηλαδή νεότατων ανδρών στη … χρήση φορητών συσκευών! Μ’ άλλα λόγια σε όσα γνωρίζουν εξ απαλών ονύχων. Κι όλα αυτά φυσικά με το αζημίωτο για τους αναδόχους. Φτάνει δηλ. να ανοίξεις ένα ΚΕΚ και να υπάρχουν οι κατάλληλες γνωριμίες. Πραγματικά αναρωτιέται κανείς: Γιατί πρέπει σχεδόν η οποιαδήποτε κατάρτιση λαμβάνει χώρα στην Ελλάδα να έχει κάποια -οποιαδήποτε- σχέση με την Πληροφορική; Ίσως οι εκάστοτε πολιτικοί μας ταγοί επηρεάζονται πάρα πολύ από ο,τιδήποτε είναι του συρμού. Αρκεί να είναι “στη μόδα” που λέμε. Αυτό έχει μάλιστα αρχίσει να γίνεται και σε άλλες επιστήμες. Π.χ. Στη Φυσική, η κβαντομηχανική εισήχθη κιόλας ως εξεταστέα ύλη στο Λύκειο. Αυτό είναι “ανάπτυξη” και “Ελλάδα 2.0” λοιπόν; Παρεμπιπτόντως, μήπως να προσθέσουμε στην ύλη της Φυσικής Λυκείου και τη Θεωρία υπερχορδών (string theory) που τελευταία έχει γίνει κι αυτή του συρμού;
Απ’ τη μεριά του πολίτη-καταναλωτή τώρα, έχουμε τη χειρότερη πανευρωπαϊκά σχέση κόστους/απόδοσης σε ό,τι αφορά στο Internet και ίσως τούτο το Φθινόπωρο να έρχονται και άλλες αυξήσεις. Θα λέγαμε πως οι ίδιες οι ψηφιακές υπηρεσίες του -αδελφού της Βίας- Κράτους (γενική αρσενικού, όπως στη Θεογονία του Ησιόδου) έχουν ακόμη πολλά περιθώρια βελτίωσης, παρά το -όντως σημαντικό- “βήμα” της πλατφόρμας gov.gr. Μιλάμε κυρίως για ό,τι αφορά στην ασφάλεια. Ενδεικτικά: https://tinyurl.com/thy5yu88, https://tinyurl.com/27eydwy7 και πιο πρόσφατα https://tinyurl.com/34hkwcr6. Τι κι αν τα λέγαμε από καιρό; Είμαστε μήπως οι επαΐοντες της Πληροφορικής; Για τις Ελληνικές Κυβερνήσεις η απάντηση είναι γνωστή διαχρονικά: Ποσώς!
Τελειώνοντας δεν μπορούμε να μη σχολιάσουμε κάτι εντελώς επίκαιρο: Παρόλο που οι κρατούντες λειτουργούν διαχρονικά υπό το σενάριο “οι ΤΠΕ είναι της μόδας”, εξακολουθούμε να έχουμε ένα Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο (ΠΣΔ) του οποίου οι υπηρεσίες λειτουργούν σε … τυχαίες χρονικές περιόδους (π.χ. τα σχολεία φέτος ανοίγουν χωρίς υπηρεσία e-mail)· ενώ διαφημίζεται η προμήθεια διαδραστικών πινάκων σε σχολικά κτήρια των οποίων πέφτουν οι σοβάδες και η ηλεκτρική τους εγκατάσταση περιλαμβάνει πίνακα παλαιότητας σχεδόν μισού αιώνα. Κι όλα αυτά τη στιγμή που απ’ τον Ιούλιο έχει εξαγγελθεί η ολοκληρωτική αναβάθμιση των υποδομών του ΠΣΔ. Εξαγγελία η οποία έγινε από έναν Υπουργό που θεωρείται ειδικός στις ΤΠΕ και έχει μάλιστα διατελέσει και Υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Δεν τολμούμε να φανταστούμε καν τι θα γινόταν αν ο εν λόγω ήταν άλλης ειδικότητας και τεχνοφοβικός.
Φαίνεται δυστυχώς ότι όσα έγραφαν πριν κοντά 20 χρόνια οι συνάδελφοι παραμένουν επίκαιρα. Εν ολίγοις η επιστήμη που σπουδάσαμε, η Πληροφορική, εξακολουθεί να παραμένει δέσμια οικονομικών (και όχι μόνο) συμφερόντων και να αντιμετωπίζεται ως δεξιότητα που αποκτιέται όπως ένα δίπλωμα οδήγησης για “να κάνουμε τη δουλειά μας”. Ας πάψουν τουλάχιστον κάποιοι να χρησιμοποιούν πομπώδεις, πλην κενές περιεχομένου εκφράσεις όπως: Ψηφιακή Ελλάδα, Διακυβέρνηση, Δεκαετία (!) ή άλλους θρασείς νεολογισμούς με το πρόθεμα e- μπροστά. Έχουμε δει ως και eParents (σαν να λέμε e-γονείς), με αποκορύφωμα πριν όχι πολύν καιρό να μιλάμε για … τηλε-αγιασμό σε σχολεία της Μαγνησίας. Έτσι αντιλαμβάνονται κάποιοι την καινοτομία; Κι επιτέλους, για να θυμηθούμε τον Βάρναλη, ως πότε θα κάνουν και την Πληροφορική “τσούλα των δήμιων” και “εσχάτη τεφροδόχα” (εδώ της Ηθικής).
“Και συ, τσούλα των δήμιων, Επιστήμη,
της Αλήθειας εσχάτη τεφροδόχα,
και συ, πρόστυχη Πένα και ψοφίμι,
του βούρκου λιβανίζετε την μπόχα!”
[Κώστας Βάρναλης, Ελεύθερος Κόσμος/Μέρος Πρώτο/Πρόλογος]
